«شاپور بر اسب، تهران در ترافیک؛ جدال نماد قدرت و واقعیت شهر»
کلیک: روز گذشته در میدان انقلاب تهران از مجسمهای بزرگ با الهام از نقشبرجستهی مشهور «پیروزی شاپور بر امپراتوران روم» رونمایی شد؛ اثری که پیکرهی شاپور ساسانی را سوار بر اسب و والرین، امپراتور رومی را در حال زانو زدن در برابر او به تصویر میکشد.
این مراسم با حضور جمعی از مدیران شهری، هنرمندان، خبرنگاران و شهروندان برگزار شد و با اجرای موسیقی زنده، ارکستر سمفونیک تهران، چند خواننده شناختهشده، نورافشانی و نمایش ویدئووالهای بزرگ همراه بود. فضای میدان تا ساعتها مملو از جمعیت بود و ترافیک سنگینی در مسیرهای منتهی به انقلاب ایجاد شد.
با این حال، بلافاصله پس از پایان مراسم، واکنشهای متفاوتی در شبکههای اجتماعی و میان افکار عمومی شکل گرفت. گروهی از شهروندان و فعالان فرهنگی از این اقدام شهرداری به عنوان «تلاشی برای احیای هویت ملی و یادآوری اقتدار تاریخی ایران» یاد کردند و آن را حرکتی نمادین برای تقویت روحیهی جمعی دانستند. در مقابل، منتقدان با اشاره به شرایط دشوار تهران—از جمله آلودگی هوا، کمبود بارش، بحران آب، و افزایش هزینههای معیشت—این پرسش را مطرح کردند که آیا برگزاری مراسم پرهزینه و ترافیکساز در چنین شرایطی در اولویت مدیریت شهری بوده است یا خیر.
به گفتهی برگزارکنندگان، هدف از اجرای این پروژه «توسعهی نمادهای هویتی در فضاهای عمومی شهر» عنوان شده است. نام رسمی اثر نیز «زانوزنندگان در برابر ایران» اعلام شده و مسئولان وعده دادهاند نسخههایی از این مجسمه در ورودیهای اصلی پایتخت نیز نصب شود. با این حال، تاکنون جزئیات مربوط به هزینهی ساخت، مجوزهای صادرشده، پیمانکاران دخیل و برنامهی نگهداری اثر به صورت رسمی منتشر نشده است.
کارشناسان حوزهی شهرسازی و فرهنگ عمومی تأکید دارند که هرچند بازنمایی تاریخ و هویت ملی در فضاهای شهری اقدامی ارزشمند است، اما شفافسازی مالی، ارزیابی فرهنگی و همسنجی با نیازهای فوری شهروندان باید در اولویت قرار گیرد. اکنون، مطالبهی اصلی افکار عمومی از مدیریت شهری، شفافسازی کامل صورتحساب پروژه و ارائهی توضیح روشن دربارهی جایگاه چنین طرحهایی در برنامهی توسعهی فرهنگی تهران است.