نسل ایکس (نسل دهه ۵۰ و ۶۰) بازنده واقعی
بر اساس دادههایی که از جستجوی گوگل بدست آمده اند، میزان توجه جهانی به نسل X، کمتر از نصف توجهی است که به هزارهها، نسل زد یا بیبیبومرها میشود.

به گزارش کلیک نسل ایکس X (متولدین ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۰) اغلب نادیده گرفته می شوند.
سنکا فیلسوف رواقی میگفت: “ما بیشتر در تخیل خود رنج میکشیم تا در واقعیت.” شاید منظور او نسلهای مختلف بودند.
انواع نسل ها:
- نسل زد (متولدین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲) میگویند شبکههای اجتماعی، کودکیشان را خراب کرد.
- هزارهها (۱۹۸۱ تا ۱۹۹۶) از اینکه نمیتوانند خانه بخرند شکایت دارند.
- و بیبیبومرها (۱۹۴۶ تا ۱۹۶۴) نگران بازنشستگی نامطمئن خود هستند
Baby Boomers یا نسل انفجار جمعیت یا نسل زاد و ولد: این اصطلاح به نسلی اشاره دارد که پس از جنگ جهانی دوم، بهویژه بین سالهای 1946 تا 1964، متولد شدند؛ دورانی که در بسیاری از کشورها، بهویژه آمریکا، نرخ زاد و ولد بهطور قابل توجهی افزایش یافت.
بر اساس دادههایی که از جستجوی گوگل بدست آمده اند، میزان توجه جهانی به این نسل، کمتر از نصف توجهی است که به هزارهها، نسل زد یا بیبیبومرها میشود.
- کمبود محتوا: پادکستها یا میمهای کمی درباره نسل ایکس X وجود دارد.
- کمتوجهی فرهنگی: به جز رمان داگلاس کاپلند با عنوان «نسل ایکس X: داستانهایی برای فرهنگ شتابزده» (۱۹۹۱) که این نام را رایج کرد، کتابهای کمی به این نسل پرداختهاند.
- بیخبری از هویت نسلی: در بریتانیا، احتمال اینکه اعضای نسل ایکس X نسبت به گروههای سنی دیگر، کمتر بدانند متعلق به کدام نسل هستند، بیشتر است.
نسل ایکس شاید در تصور عمومی جایی نداشته باشند، اما برخلاف گفته سنکا، رنج آنها واقعی است. این هم به دلیل قرار گرفتن در یک سن دشوار است و هم به خاطر اینکه خود این نسل، گویی نفرین شده است.
- آمار نگرانکننده: نظرسنجی اخیر آیپسوس در ۳۰ کشور نشان میدهد که ۳۱٪ از نسل ایکس خود را “چندان خوشحال” یا “اصلاً خوشحال” نمیدانند — بالاترین میزان در بین همه نسلها.
- یافتههای پژوهشی: دیوید بلنچفلاور از دانشگاه دارتموث دریافت که انواع مشکلات روانی — از نارضایتی و اضطراب تا ناامیدی — در حدود ۵۰ سالگی به اوج میرسد.
- نظریه “خمیدگی U شکل زندگی”: این ایده تأیید میکند که افراد در جوانی و پیری شادترند، اما میانسالی برایشان دوران سختی است. بیبیبومرها این مرحله را پشت سر گذاشتهاند و به زودی هزارهها هم با آن روبرو خواهند شد.
چرا میانسالی سخت است؟
این “خمیدگی U شکل” تا حدی به این دلیل است که مشکلات مزمن سلامت در میانسالی شروع به ظهور میکنند. همچنین افراد در این سن متوجه میشوند به تمام آرزوهای شغلی خود نخواهند رسید.
اما فشار اصلی روی نسل ایکس چیز دیگری است:
- مسئولیت دوگانه مراقبت: آنها همزمان هم از فرزندان خود مراقبت میکنند هم از والدین سالخوردهشان.
آمار آمریکا: ۵٪ از هزینههای نسل ایکس صرف مراقبت از افراد زیر ۱۸ یا بالای ۶۵ سال میشود، درحالی که این عدد برای بیبیبومرها فقط ۲٪ است.
وضعیت اروپا:
- در ایتالیا، زندگی جوانان ۱۸ تا ۳۴ ساله با والدین از ۶۱٪ به ۶۸٪ افزایش یافته.
- در اسپانیا این رشد حتی چشمگیرتر بوده است.
سؤال اینجاست: این والدین تحت فشار معمولاً متعلق به کدام نسل هستند؟ پاسخ واضح است: نسل ایکس X
سانفرانسیسکو: نماد افراطی “خمیدگی U شکل” زندگی
هیچ جا این منحنی زندگی به اندازه سانفرانسیسکو اغراق آمیز نیست. جوانان آرمانگرای این شهر باور دارند قرار است شرکت پیشرو بعدی در حوزه هوش مصنوعی را تأسیس کنند و حاضرند هزینه های گزاف و نرخ بالای جرم را تحمل کنند. از طرف دیگر، بیبی بومرهای موفق در خانه های مجلل محله Pacific Heights زندگی می کنند و در هیئت مدیره شرکت ها نشسته اند.
اما نسل ایکس، که در میانه این طیف قرار دارد، نه از آن آرمانگرایی جوانی برخوردار است و نه به آن موقعیت های شغلی آسان دسترسی دارد:
تنها 37% از نسل ایکس ساکن سانفرانسیسکو از زندگی در این شهر راضی هستند (برخلاف 63% از نسل زد)
بسیاری از آنها چاره ای ندارند جز اینکه برای داشتن خانه ای بزرگتر به اوکلند کوچ کنند – چه فاجعه ای!
نسل ایکس Gen X: بهبود درآمدی کند و ناامیدکننده
اگرچه نسل ایکس بهتدریج از “خمیدگی U شکل” زندگی عبور خواهد کرد، اما از جنبههای دیگر بازنده باقی خواهد ماند. وضعیت درآمدی آنها گویای این واقعیت است:
- رشد درآمدی ناچیز: برخلاف تصور عمومی، درآمد واقعی (پس از کسر مالیات، کمکهای دولتی و تعدیل تورم) خانوارهای نسل ایکس در مقایسه با نسل قبل تنها ۱۶٪ افزایش یافته است.
- کندترین پیشرفت در بین تمام نسلها: این رقم که مربوط به گروه سنی ۳۶ تا ۴۰ سال است، کمترین میزان بهبود درآمدی در مقایسه با سایر نسلها محسوب میشود.
نکته قابل تأمل اینکه اگرچه این نسل نسبت به نسلهای گذشته درآمد بیشتری دارد (روندی تاریخی که هزارهها و نسل زدها نیز از آن بهرهمند شدهاند)، اما سرعت این پیشرفت بهطور محسوسی کند بوده است.
مطالعات روانشناسی متعددی نشان دادهاند که نسل ایکس به “کارمند مطیع و بیاراده” تبدیل نمیشود و به تعادل بین کار و زندگی و استقلال فردی اهمیت بیشتری میدهد. شاید همین ویژگی، رشد کند درآمدی این نسل را توضیح دهد.
- بازتاب فرهنگی این روحیه: در اوج جوانی نسل ایکس (سال ۱۹۹۹)، دو فیلم پرفروش به تصویر کشیدند که شخصیتهای اصلی از قیدوبندهای زندگی فرار میکنند:
- در فیلم ماتریکس، توماس اندرسون (یک برنامهنویس کامپیوتر) کشف میکند که جهان، یک شبیهسازی ساخت ماشینهای هوشمند است.
- در فیلم باشگاه مشتزنی Fight Club، یک کارمند اداری به جامعهای مخفی میپیوندد که اعضایش همدیگر را کتک میزنند!
هرچند این داستانها هیجانانگیز هستند، اما به سختی میتوانند الهامبخش یک مسیر شغلی باثبات و پررونق باشند
نسل ایکس و طوفان بحرانهای اقتصادی
با انصاف اگر بنگریم، نسل ایکس در شرایط دشواری قرار داشته است. معمولاً درآمد افراد در دهههای ۳۰ و ۴۰ زندگی به سرعت افزایش مییابد، چرا که به موقعیتهای مدیریتی دست مییابند. اما برای نسل ایکس، این سالهای طلایی مصادف شد با:
پیامدهای ویرانگر بحران مالی ۲۰۰۹-۲۰۰۷:
- در بریتانیا (۲۰۱۱): رشد درآمد میانه اسمی افراد ۳۰ ساله تنها ۱.۱٪ بود
- در ایتالیا: آسیبدیدگی شدید از بحران یورو، رشد درآمدی مشابهی را رقم زد
- در کانادا (۲۰۱۷-۲۰۱۱): درآمد واقعی میانه گروه سنی ۴۴-۳۵ سال هیچ رشد شدیدی نداشت
این آمار گویای یک واقعیت تلخ است: نسل ایکس درست در اوج سالهای درآمدزایی خود، با بازارهای کار ضعیف و اقتصادهای در حال تقلا دست و پنجه نرم کرده است.
نسل ایکس و فرصتهای ازدسترفته برای ثروتاندوزی
در حالی که نسلهای دیگر در دهههای طلایی خود شانس رشد ثروت را داشتند، نسل ایکس با بدشانسی زمانی مواجه شد:
عصر طلایی بیبیبومرها (دهه ۱۹۸۰):
- زمانی که بسیاری از بیبیبومرها در دهه ۳۰ زندگی بودند، بازارهای جهانی سهام ۴ برابر رشد کردند.
فرصت ازدسترفته نسل ایکس (دهه ۲۰۰۰):
- دقیقاً زمانی که این نسل میخواست پسانداز خود را رشد دهد، بازارها نه تنها رشد نکردند، بلکه با کاهش مواجه شدند. و شروع بحران با ترکیدن حباب داتکام در اوایل دهه و پایان با بحران مالی ۲۰۰۸ بود.
شانس هزارهها (دهه ۲۰۲۰):
- هزارهها در دهه ۳۰ زندگی خود از بازدهی قوی بازارها بهره میبرند.
مالکیت مسکن: نسل ایکس قربانی اصلی بی عدالتی نسلی
در حالی که معمولاً هزارهها را به عنوان “نسل مستأجر دائمی” در مقابل بیبیبومرهای صاحبخانه تصویر میکنند، دادههای جدید ویکتوریا گرگوری از فدرال رزرو نشان میدهد واقعیت پیچیدهتر است:
افت شدید مالکیت مسکن در واقع بین بیبیبومرها و نسل ایکس رخ داده است
نسل ایکس در سنین ۳۵-۴۵ سالگی همین میزان شانس مالکیت را داشته که هزارهها در همان سن دارند. این در حالی است که بیبیبومرها در همین سنین، نرخ مالکیت بسیار بالاتری تجربه کردند
چرا این اتفاق افتاد؟
- شکاف قیمتی مسکن: همزمان با ورود نسل ایکس به بازار مسکن، قیمتها شروع به افزایش چشمگیر کرد
- تأثیر بحران مالی ۲۰۰۸: بسیاری در اوج سالهای خرید خانه با محدودیت وام مواجه شدند
- بار مالی دوگانه: همانطور که پیشتر اشاره شد، هزینههای مراقبت از فرزندان و والدین فشار مضاعف ایجاد کرد
این دادهها نشان میدهد نسل ایکس نه تنها در ثروتاندوزی، بلکه در دستیابی به مالکیت مسکن نیز بازنده اصلی بوده است.
گرایش نداشتن به خانهدار شدن، در برخی موارد یک انتخاب آگاهانه است. ممکن است نسل ایکس (Gen X) تحت تأثیر بخشی از رمان آقای کوپلند قرار گرفته باشند؛ جایی که میگوید: “وقتی کسی به شما میگوید تازه خانهای خریده، انگار گفته دیگر شخصیتی ندارد!”
با این حال، شرایط بیرونی احتمالاً نقش مهمتری داشته است. در اواخر دهه ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ زندگیشان ـ سنی که بسیاری از افراد برای نخستین بار وارد بازار مسکن میشوند ـ نسل ایکس با پیامدهای بحران مالی روبهرو بود. گرفتن وام مسکن دشوار شد و برخی از کسانی که وام داشتند، خانهشان را از دست دادند و دوباره به اجارهنشینی بازگشتند.
آمارهای تجمیعی، تمامی این روندها را نشان میدهند. جرمی هورپدال از دانشگاه مرکزی آرکانزاس میانگین ثروت نسلها را با استفاده از دادههای منتشرشده توسط فدرال رزرو دنبال میکند. او دریافته است که نسل هزاره و نسل Z در سن ۳۱ سالگی، بهطور میانگین حدود دو برابر ثروتی را در اختیار دارند که نسل ایکس در همین سن داشته است.
با استفاده از دادههای نظرسنجی بانک مرکزی اروپا، شواهدی مشابه در اروپا نیز دیده میشود. از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱، نسل هزاره در منطقه یورو ارزش خالص دارایی اسمی خود را سه برابر کردهاند، در حالیکه این رشد برای نسل ایکس کمتر از دو برابر بوده است.
آینده نگرانکننده برای نسل ایکس: بحران بازنشستگی در راه است
وضعیت نسل ایکس در سالهای پیشرو احتمالاً بهبود چندانی نخواهد یافت. این نسل ممکن است اولین قربانی سیستمهای بازنشستگی از کار افتاده باشد:
بحران صندوق تأمین اجتماعی آمریکا:
پیشبینی میشود این صندوق تا سال ۲۰۳۳ (همزمان با شروع بازنشستگی نسل ایکس) با کسری مواجه شود
در صورت عدم اقدام کنگره، مزایای بازنشستگی ۲۰-۲۵٪ کاهش خواهد یافت
چالش جهانی:
بسیاری از کشورهای دیگر مانند ایران نیز با سیستمهای بازنشستگی ناپایدار روبرو هستند
نسل ایکس در اوج سالهای کاری خود با بحرانهای مالی متعدد مواجه بوده و فرصت کافی برای پسانداز نداشته است
پایان سخن:
دفعه بعد که یک فرد ۵۰ ساله از نسل ایکس را دیدید، حداقل به او لبخند بزنید – آنها به اندازه کافی سختی کشیدهاند.
(منبع) گزارش حاضر از مجله Economist در سایت اکونومیست فارسی ترجمه شده است.