زمزمه های طرحی نو برای اتحاد خاورمیانه

به گزارش کلیک یک ایده تازه در حال مطرح‌شدن است: تشکیل سازمان پیمان خاورمیانه با الگوبرداری از ناتو، که می‌تواند کشورهای منطقه را ذیل یک چتر امنیتی مشترک متحد کند.

این طرح که با نام اختصاری METO (Middle East Treaty Organisation) شناخته می‌شود، به دنبال آن است که کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه عرب، کشورهای اسلامی، ایران، افغانستان، پاکستان و حتی هند، در یک سازوکار مشابه ناتو گرد هم آیند و منشور و دستورالعمل‌های آن را به اجرا بگذارند.

مقایسه با ناتو

ناتو (NATO) یا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، پس از جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۹ ایجاد شد.

هدف آن ایجاد بازدارندگی جمعی در برابر تهدیدات خارجی بود.

اصل بنیادین این سازمان، ماده‌ی ۵ است: حمله به یک عضو، به منزله حمله به همه اعضاست. ناتو امروز ۳۲ عضو دارد و به یکی از قدرتمندترین پیمان‌های امنیتی و نظامی جهان تبدیل شده است.

این در حالی است که  ایده METO در خاورمیانه بر این اساس شکل گرفته که کشورهای منطقه با تهدیدات مشترک روبه‌رو هستند.

تهدیداتی چون: تروریسم و افراط‌گرایی، حملات سایبری و جنگ‌های اطلاعاتی، بحران انرژی و امنیت مسیرهای ترانزیتی، تهدیدات فراملیتی مانند قاچاق، تغییرات اقلیمی و مهاجرت‌های اجباری و فشارهای سیاسی و نظامی قدرت‌های بیرونی.

بر اساس این گزارش حامیان این طرح معتقدند که تنها راه برون‌رفت از چرخه جنگ و بی‌ثباتی در خاورمیانه، ایجاد یک اتحاد دفاعی بومی و مستقل است.

چنین اتحادی می‌تواند به جای رقابت‌های فرسایشی، نوعی هم‌گرایی امنیتی، اقتصادی و دیپلماتیک میان کشورهای مسلمان و منطقه ایجاد کند.

چالشهای موجود در این طرح

در این بین برای ایجاد این اتحاد پرسش‌های بزرگی مطرح است:

آیا کشورهای عربی حاضر خواهند بود با ایران و پاکستان در یک پیمان مشترک بنشینند؟

آیا آمریکا و اروپا با ایجاد چنین اتحادی مستقل مخالفت نخواهند کرد؟

و آیا METO می‌تواند به واقع، راهی به سوی صلح پایدار در منطقه باشد یا به میدان تازه‌ای برای رقابت‌های ژئوپلیتیک تبدیل خواهد شد؟

گفتنی است این ایده در حال حاضر بیشتر در سطح پیشنهاد تحلیلی و دیپلماتیک مطرح است، اما در صورت حمایت مقامات منطقه‌ای، می‌تواند به بحثی جدی در سیاست خارجی خاورمیانه بدل شود.