حاشیه های دریای خزر از سیاست تا فرهنگ!

به گزارش کلیک دریای شمال ایران، یکی از بزرگترین پهنههای آبی بسته جهان، نه تنها بر سر تقسیم منابع، بلکه حتی در نامش هم محل اختلاف است.
در ایران، نام «دریای خزر» رایج است؛ واژهای برگرفته از قوم ترکتبار «خزر» که در سدههای میانه در قفقاز و شمال این دریا زندگی میکردند. منابع اسلامی و ایرانی آن دوران نیز از «بحر خزر» یاد کردهاند.
در سطح بینالمللی اما، از این دریا با نام «Caspian Sea» یاد میشود. این واژه به قوم باستانی «کاسپی» بازمیگردد که در سواحل جنوبی و غربی دریا (گیلان و مازندران امروزی) میزیستند. یونانیان و رومیها در متون خود همین نام را ثبت کردند.
در نتیجه، هر دو نام ریشه تاریخی دارند؛
در اسناد حقوقی و اداری ایران: «خزر»
در متون علمی و بینالمللی: «Caspian»
اما بحثها به همینجا ختم نمیشود. منتقدان میگویند بهکاربردن نام «خزر» ارجاع به قومی بیگانه است و هویت ایرانی را کمرنگ میکند؛ در مقابل، طرفداران وضع موجود معتقدند تغییر نام میتواند بار سیاسی و دیپلماتیک پیدا کند.
واقعیت این است که اختلاف بر سر نام این دریا، بازتابی از ترکیب پیچیده تاریخ، فرهنگ و سیاست در منطقه است؛ جایی که حتی نام یک دریا هم میتواند حساسیتبرانگیز باشد.
این در حالی است که دریای خزر همواره با حاشیه هایی بسیار همراه بوده است. از حاشیه های جغرافیایی و طبیعی تا سیاسی و اقتصادی و در نهایت فرهنگی!