بررسی کاربردهای واقعی، چالشها و آینده هوش مصنوعی
نشست آیندهپژوهی و کاربردهای هوش مصنوعی در دانشگاه شاهد برگزار شد.

به گزارش کلیک نشست تخصصی هوش مصنوعی در دانشگاه شاهد، با حضور چهرههای دانشگاهی، مدیران صنعتی و کارآفرینان، به بررسی کاربردهای واقعی، چالشها و آینده این فناوری در صنعت، بانکداری، آموزش و جامعه پرداخت.
در ابتدای مراسم شهریار بیژنی معاون پژوهشی دانشگاه شاهد به بررسی ابعاد مختلف هوش مصنوعی و زیرشاخههای آن پرداخت و گفت: هوش مصنوعی تنها به یادگیری ماشین محدود نمیشود، بلکه شامل حوزههای متنوعی است که هر یک به نوعی به شبیهسازی و پردازش اطلاعات انسانی و محیطی میپردازند.
وی در این خصوص به حوزه پردازش زبان طبیعی (NLP) اشاره کرد گفت: این حوزه به کامپیوترها این امکان را میدهد که زبان انسانی را درک کنند و با آن تعامل داشته باشند. همچنین، کامپیوتر ویژن به شبیهسازی بینایی انسان میپردازد و توانایی پردازش تصاویر و ویدئوها را به ماشینها میدهد.
بیژنی در خصوص هوش مصنوعی مولد گفت: این هوش مصنوعی توانایی تولید محتوای جدید، اعم از متنی، صوتی و تصویری را به ماشینها میدهد. این نوع هوش مصنوعی از ترکیب چندین زیرشاخه مانند یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی بهره میبرد.
اهمیت مسئولیتپذیری در استفاده از رسانههای اجتماعی
بر اساس این گزارش در ادامه همایش مدیر ارشد فنی شرکت فن آفرینان زندگی نو (لایف وب) به کارکرد الگوریتمها در شبکههای اجتماعی، نسبت به آثار احتمالی آنها در شکلگیری رفتارهای اجتماعی هشدار داد.
دانیال رضایی با بیان نمونههایی از جهان واقعی، از جمله نقش پلتفرمها در تشدید تنشهای قومی، بر اهمیت سواد رسانهای و تفکر انتقادی تأکید کرد و خواستار هوشیاری در مواجهه با دادهها و الگوهای رفتاری دیجیتال شد.
وی به اهمیت مسئولیتپذیری در استفاده از رسانههای اجتماعی اشاره کرد و گفت: مسئله مهم نیاز به نظارت و کنترل بر محتوای منتشر شده در این پلتفرمهاست. رسانههای اجتماعی باید به عنوان ابزارهایی با قدرت تأثیرگذاری بالا در نظر گرفته شوند و نیاز به تدابیر لازم برای جلوگیری از سوءاستفاده از آنها وجود دارد.
چالشهای موجود در پذیرش هوش مصنوعی در بانکها
در ادامه مراسم مدیر محصول AI در شرکت داتا، به بررسی اهمیت و کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت مالی و بانکی پرداخت.
فاطمه باقری با اشاره به مأموریت شرکت داتا در ترویج فرهنگ هوش مصنوعی در بانکداری، به تشریح روندهای موجود در این حوزه پرداخت و گفت: شرکت داتا در سال ۱۴۰۲ تأسیس شده و هدف آن توسعه راهکارهای هوش مصنوعی و کلان داده در صنعت بانکی است.
وی بر اهمیت تحول تجربه مشتری و بهینهسازی عملیات مالی تأکید کرد و گفت: وجود تیمهای متخصص در حوزههای مختلف هوش مصنوعی، دادهکاوی، حاکمیت داده و امنیت داده بسیار مهم است.
باقری همچنین به چالشهای موجود در پذیرش هوش مصنوعی در بانکها اشاره کرد و گفت: که بسیاری از افراد نگران هستند که هوش مصنوعی ممکن است شغل آنها را تهدید کند. به همین دلیل، شرکت داتا با برگزاری دورههای آموزشی متنوع سعی در ترویج فرهنگ استفاده از هوش مصنوعی دارد.
وی با اشاره به چهار حوزه اصلی هوش مصنوعی در صنعت مالی بیان کرد: هوش مصنوعی پیشبینیکننده، تشخیص ناهنجاریها، هوش مصنوعی مولد و سایر کاربردها. این دستهبندیها نشاندهنده پتانسیل بالای هوش مصنوعی در بهبود عملکرد و کارایی بانکها و مؤسسات مالی است.
آینده انسان و هوش مصنوعی
مشاور صنعت و مدرس دانشگاه نیز در ادامه در مورد هوش مصنوعی و آینده آن، بهویژه با تأکید بر نظرات آقای جفری هنتون و دیگر اندیشمندان، بهخوبی ابعاد مختلف این صنعت را بررسی کرد.
الهام سرائی نیا به استعفای آقای هنتون از گوگل اشاره کرد و گفت: این اتفاق حاوی نگرانیهای او درباره رشد فزاینده هوش مصنوعی و ورود به عصر تکینگی است. این مفهوم به این معناست که هوش مصنوعی به سطحی خواهد رسید که دیگر نمیتوان آن را تحت کنترل بشر قرار داد و در نتیجه، هوش مصنوعی بر هوش انسانی پیشی خواهد گرفت.
وی همچنین به پیشبینیهای آقای ریکورزویل درباره آینده هوش مصنوعی اشاره کرد و به تحولات مهمی که در سالهای آینده رخ خواهد داد، از جمله تمدید عمر، هوشمند شدن کامپیوترها و ظهور رباتهای انساننما.
وی بیان کرد: این تحولات نه تنها به بهبود کیفیت زندگی بشر کمک میکند، بلکه چالشهایی نیز به همراه خواهد داشت، از جمله مسائل امنیت دادهها و کمبود نیروی کار ماهر در این حوزه.
پیشرفتهای هوش مصنوعی در صنایع
بنیانگذار فلو چت، نیزبه تاریخچه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: این علم از سال ۱۹۴۵ آغاز شده و با گذر زمان، تحولات شگرفی را تجربه کرده است. از ظهور سیستمهای خبره در دهه ۱۹۸۰ تا پیشرفتهای چشمگیر در دهه ۲۰۰۰ و ظهور دیپ لرنینگ، هوش مصنوعی به تدریج به ابزاری قدرتمند در صنایع مختلف تبدیل شده است.
علی نادری به کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف اشاره کرد و افزود: در فینتک، هوش مصنوعی به تحلیل اسناد مالی کمک میکند و شرکتهایی مانند جی پی مورگان از این تکنولوژی برای تسریع فرآیندها استفاده میکنند. در خردهفروشی، هوش مصنوعی با تحلیل رفتار مشتریان، تجربه خرید را بهبود میبخشد و نرخ تبدیل را افزایش میدهد. همچنین، در صنعت خودرو، تسلا با خودروهای خودران خود، نمونهای از پیشرفتهای هوش مصنوعی را به نمایش میگذارد.
نادری همچنین به کاربردهای هوش مصنوعی در خدمات درمانی و تولید اشاره کرد و گفت: با استفاده از این تکنولوژی، میتوان به تحلیل اسناد پزشکی و کاهش خطاهای تولیدی کمک کرد.
وی به تجربه شخصی خود در راهاندازی کسبوکار و چالشهایی که در این مسیر با آنها مواجه شده، پرداخت و تأکید کرد: اولین قدم در راهاندازی یک کسبوکار، پیدا کردن یک ایده است که بتواند مشکل واقعی افراد را حل کند.
هوش مصنوعی و تأثیرات آن بر مدیریت و رهبری
در ادامه مراسم مدرس دانشگاه علامه طباطبایی در مورد هوش مصنوعی و تأثیرات آن بر مدیریت و رهبری، به بررسی ابعاد مختلف این فناوری و نقش آن در جامعه پرداخت.
آذرخش ضیایی به نقش هوش مصنوعی در شکلگیری جنگ سرد دیجیتال اشاره کرد و گفت: این فناوری میتواند به قطبهای سیاسی و اقتصادی جدیدی منجر شود. سرمایهگذاریهای کلان شرکتهای بزرگ مانند متا و اوراکل در این حوزه میتواند به وابستگی کشورها به این شرکتها منجر شود.
او همچنین به اهمیت دادهها و زیرساختهای لازم برای توسعه هوش مصنوعی اشاره میکند و بیان میکند که کشورهایی که جمعیت بیشتری دارند، میتوانند دادههای بیشتری برای آموزش الگوریتمهای هوش مصنوعی جمعآوری کنند و در نتیجه هوش مصنوعی قویتری داشته باشند. این موضوع میتواند به ایجاد نابرابریهای جدید در سطح جهانی منجر شود.
در نهایت، آذرخش ضیایی به نقش دانشگاهها، بخش خصوصی و دولت در توسعه هوش مصنوعی اشاره میکند و بر لزوم همکاری این سه بخش برای پیشبرد این فناوری تأکید میکند. او به اهمیت سرمایهگذاری و توجه به ابعاد امنیتی و سیاسی هوش مصنوعی در سطح ملی و جهانی اشاره میکند و بر این نکته تأکید میکند که هوش مصنوعی تنها یک فناوری نیست، بلکه یک مسئله امنیتی و سیاسی نیز هست که باید به آن توجه ویژهای شود.
نقش هوش مصنوعی در بهینهسازی عملیات حفاری
بر اساس این گزارش مدیرعامل ای آی سپاس نیز به بیان تجربیات و چالشهای در صنعت نفت و گاز و همچنین نقش هوش مصنوعی در بهینهسازی عملیات حفاری پرداخت.
حیدری سپاس با اشاره به اهمیت زمان در کاهش هزینهها، به این نکته اشاره کرد و گفت: با استفاده از هوش مصنوعی میتوان زمان حفاری را کاهش داد و در نتیجه هزینهها را به طور قابل توجهی کاهش داد.
وی همچنین به موفقیتهای اخیر تیم خود در پیادهسازی فناوریهای نوین در میادین نفتی اشاره کرد و افزود: با وجود چالشها و موانع، استمرار و باور به ایدهها میتواند به موفقیت منجر شود.
حیدری به اهمیت اعتماد به نفس و تلاش مستمر در دستیابی به اهداف اشاره و بر این نکته تأکید کرد که دانشگاه و تحصیلات تنها بخشی از مسیر موفقیت هستند و اراده و پشتکار فردی نقش بسزایی در این زمینه دارد.
مکتب شریف به عنوان اولین بوت کمپ برنامهنویسی
در ادامه سخنرانی ها مدیر محصول مکتب شریف، در مورد چگونگی شکلگیری مکتب و فعالیتهای آن در حوزه آموزش برنامهنویسی سخن گفت.
حسین سخنور در خصوص مکتب شریف گفت: مکتب شریف به عنوان اولین بوت کمپ برنامهنویسی در ایران از سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را آغاز کرد. بنیانگذاران مکتب که فارغالتحصیلان دانشگاه صنعتی شریف بودند، پس از تجربه کار در حوزه فنی و مدیریتی، با کمبود نیروی فنی در پروژهها مواجه شدند. آنها به دنبال راه حل این مشکل بودند و به مراکز آموزشی خارج از کشور رسیدند که با نام کدینگ وود کمپها شناخته میشوند. این مراکز افراد را فارغ از تحصیلات آکادمیک، در یک بازه زمانی کوتاه، آماده ورود به بازار کار میکنند.
وی افزود: مکتب از الگوی این مراکز الهام گرفته و تا به امروز ۱۳۳ بود کمپ آموزشی برگزار کرده است. روند کار مکتب به این شکل است که افراد صرف علاقه به حوزه برنامهنویسی، میتوانند وارد این حوزه شوند و پس از استعداد سنجی و مصاحبههای اولیه، وارد دورههای آموزشی شوند. مکتب تاکنون ۳۹ هزار نفر را استعداد سنجی کرده و بیش از هزار نفر را به صورت مستقیم وارد بازار کار کرده است.
سخنور همچنین به ویژگیهای مکتب در حوزه آموزش اشاره کرد و افزود: افراد علاقمند میتوانند مراحل استعداد یابی را پشت سر بگذارند و پس از مصاحبههای فنی، وارد دورههای آموزشی شوند. دورههای آموزشی مکتب پروژه محور هستند و افراد میتوانند در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه، از صفر مباحث را یاد بگیرند و به نقطه ورود به بازار کار برسند.
پنلهای تخصصی با محوریت بازار و صنعت
بر اساس این گزارش در ادامه رویداد، دو پنل تخصصی با محوریت بازار و صنعت برگزار شد.
نخستین پنل با موضوع «بازارهای ایرانی و جهانی هوش مصنوعی» به بررسی روندهای نوظهور و فرصتهای تجاری این فناوری در سطح ملی و بینالمللی اختصاص داشت.
در این نشست، آرش سروری، حسین بیانی، مدیرعامل نکسترا، علیرضا اخوانپور، استاد دانشگاه و مهرداد مرتضایی، مشاور و مدرس هوشمصنوعی پرامپتنویسی و کار با ابزارها به تحلیل ابعاد مختلف این بازار در حال رشد پرداختند.
پنل دوم با عنوان «کاربرد هوش مصنوعی در کسبوکارهای بزرگ» برگزار شد و میزبان مهدی سمیعیان، مدیر واحد نوآوری و تکنولوژی دیجینکست، پیام اسفندیاری، مدیر ارشد دیتا در اسنپ فود و محمد سلیمانیفر، بنیانگذار فنی کوئیز آو کینگز بود.
در این بخش، تجربههای واقعی از پیادهسازی هوش مصنوعی در مقیاسهای بزرگ و تأثیر آن بر فرآیندها، بهرهوری و رضایت مشتری به اشتراک گذاشته شد.