چه کسی مسئولیت کلاهبرداری اینترنتی را بر عهده می‌گیرد؟
رسانه کلیک - سه‌شنبه ۱۸ تیرماه موضوع برنامه تلویزیونی تهران ۲۰ کلاهبرداری اینترنتی بود. جواد جاوید نیا سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور و رضا الفت نسب عضو هیات مدیره و سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی مهمانان ویژه این برنامه بودند و به بررسی این موضوع پرداختند.
این روزها فضای مجازی به دل تمام کسب و کارها نفوذ کرده است. در هر زمینه ای از خرید و فروش کافیست به یکی از سایت های نیاز مندی ها مراجعه کنید تا به نتیحه دلخواه دسترسی پیدا کنید. این سایت در کنار مزایا، دارای معایبی نیز هستند. کلاهبرداری، عدم نظارت روی محصول ارائه شده و عدم احراز هویت درج کننده آگهی بخشی از این مشکلات است.
جاوید نیا، سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور در این برنامه گفت: «هزار و ۷۰۰ پرونده کلاهبرداری اینترنتی در یک هفته تنها در تهران تشکیل می‌شود. در واقع، حدود ۳۰۰ هزار نفر در روز مال باخته این کلاهبردای ها می‌شوند. این در حالی است که آمار کلاهبرداری اینترنتی در شهرستان‌ها نیز به رشد ۳۰۰ درصدی رسیده است.»
سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور، فیشینگ را شیوه رایج کلاهبرداری‌های اینترنتی عنوان کرد و افزود: «عناوین تحریک کننده اپلیکیشن‌هایی مانند ماهواره جیبی و صیغه یاب باعث می‌شود افراد برای پرداخت هزینه استفاده از خدمات یا محصولات، وارد صفحه‌های تقلبی درگاه پرداخت بانکی شوند و اطلاعاتشان را در اختیار کلاه برداران قرار دهند تا به راحتی بتوانند حساب بانکیشان را خالی کنند!»
در ادامه این برنامه، الفت نسب، عضو هیات مدیره و سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی در پاسخ سوالی مبنی به اینکه از کجا بدانیم صفحه درگاه پرداخت، تقلبی است یاخیر؟ گفت: «تمامی درگاه های پرداخت دارای نماد تجارت الکترونیکی هستند. این نماد از طریق سایت اتحادیه کسب وکارهای مجازی قابل استعلام است. البته نمی‌توان گفت تمام کسب وکارهای آنلاین که صفحه پرداختشان مجوز دارد تخلف نمی‌کنند؛ اما تخلف آنها کمتر و جرائم آنها نیز قابل پیگیری است.»
در قسمتی از این برنامه الفت نسب با بیان این نکته که مجوز نمی‌تواند ملاک عدم تخلف باشد، افزود: «هر ۶۰ روز یک بار شرکت هایی که به آنها مجوز اعطا شده را بررسی می‌کنیم تا تخلفی توسط آنها صورت نگرفته باشد.»
در ادامه این برنامه، جاویدنیا به فروش اینترنتی کالا و خدمات در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: «در بسیاری از موارد افراد با درج آگهی در فضای مجازی، کالا و خدماتی را به فروش می‌رسانند که برای خریداران ارسال نمی‌شود. باید هر چه سریع تر فرهنگ خرید اینترنتی در میان مردم جا بیفتد.»
جاویدنیا با اشاره به اپلیکیشن هایی که در فضاهای مجازی برای دانلود قرارگرفته؛ از مردم خواست برای دریافت اپلیکیشن تنها از مارکت‌های معتبر مانند گوگل‌پلی یا بازار اقدام کنند.
جاویدنیا در بخشی از این برنامه تصریح کرد: «نبود سیستم احراز هویت در کشور باعث شده با حساب های بانکی مواجه شویم که معلوم نیست توسط چه شخصی افتتاح شده است.»
جاویدنیا با اشاره به طرح رمزهای یکبارمصرف که با بخشنامه بانک مرکزی قرار بود از خرداد ماه سال جاری برای خریدهای اینترنتی اجباری شود؛ ادامه داد: «تعدادی از بانک ها با بهانه های مختلف بستر ارائه این رمزپویا را فراهم نکردند! طبق بخشنامه بانک مرکزی، بانک ها بعد از اتمام مهلت اجرای این طرح مسئولیت هرگونه کلاهبردای از مشتریانشان را به عهده دارند. در این راستا اسامی کسانی که از آنها کلاهبرداری شده را در اختیار بانک‌ها قرار دادیم و این موضوع را دنبال می‌کنیم تا خود بانک ها مسئولیت کلاهبرداری‌ها را به عهده بگیرند.»
در انتهای این برنامه سرپرست معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور، منفعت طلبی سازمان ها را از دلایل اصلی افزایش جرائم اینترنتی اعلام کرد. به گفته او بعد از اعطای مجوز به کسب وکاری نباید شاهد این باشیم که نظارتی بر گردش مالی آن صورت نمی‌گیرد.
وی در پاسخ به سوالی در رابطه با این که آیا سازمانی که مجوز اعطا می‌کند نباید پاسخگوی تخلف کسب وکار باشد؟ تاکید کرد: «باید در روند رسیدگی به پروند قضایی مشخص شود که سازمانی که مجوز اعطا کرده است تا چه اندازه مقصر است.»
الفت نسب از اعطای هزار و ۱۰۰ مجوز به کسب‌وکارهای اینترنتی خبر داد و گفت: «با تخلف کسب وکارهای مجوزدار در سال گذشته، حدود هزار و ۵۰۰ پرونده کلاهبرداری اینترنتی تشکیل شد. به راحتی مساله هزار و ۴۵۰ پرونده را حل کردیم. حدود ۲۵ پرونده به کمیسیون بازرسی قانون و مقررات مرجوع و حدود ۱۵ پرونده نیز راهی قوه قضاییه شد.»