درمان افسردگی با لنزهای طبی خاص
اخیرا تحقیقاتی در مقیاس کوچک انجام شده است که نشان می دهد: به چشم زدن عینک های طبی با لنز کهربایی در هنگام شب می تواند تنها در طول ۳ روز به کاهش علائم روانی افراد مبتلا به اختلال دو قطبی کمک کند.
به گزارش کلیک، اگر نتایج این تحقیق در مطالعات وسیع تر تایید شود، می تواند راه جدیدی برای بیماران در مدیریت بهتر سلامت روان و الگوهای خواب خود باز کند.
مزیت عینک های کهربایی (عینک های طبی خاص با لنز های کهربایی رنگ) این است که آن ها از عبور نور آبی و رسیدن آن به چشم جلوگیری می کنند. این نور یکی از اجزای اصلی نور خورشید، نور صفحه نمایش رایانه ها و گوشی های تلفن همراه است.
این نور هر روز در هنگام صبح به ما کمک می کند تا ساعت بدن (بیولوژیک) خود را از نو تنظیم کنیم. اما شواهد جدید نشان می دهد که قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آبی در هنگام بعد از ظهر می تواند باعث مشکلاتی نظیر بی خوابی، چاقی، افسردگی و سایر بیماری های روانی شود.
در حال حاضر محققان سراسر جهان در تلاشند تا درک بهتری از تاثیرات نور آبی در اواخر روز روی بدن به دست آورند. محققان قصد دارند بفهمند که آیا اجتناب از این نور می تواند به افراد مبتلا به افسردگی و اختلال دو قطبی در درمان بیماریشان کمک کند یا خیر.
برای آزمایش این موضوع، گروهی از محققان دانشگاه 'برگن' و بیمارستان 'والن' نروژ تعداد ۳۲ نفر از بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی را انتخاب کرده و از آن ها خواستند علاوه بر استفاده از روش های درمانی همیشگی، برای یک هفته از ساعت ۶ عصر تا ۸ صبح عینک های طبی کهربایی یا عینک های معمولی (با لنز شفاف و بدون تاثیر) به چشم بزنند.
پس از آن، علائم بیماری آن ها با استفاده از "مقیاس درجه بندی شیدایی یونگ" که دارای ۶۰ درجه است و به عنوان یک تست استاندارد در بیمارستان ها شناخته می شود، اندازه گیری شد.
پس از پایان آزمایش، تنها ۲۳ از بیماران در آن باقی مانده بودند که از این تعداد ۱۲ نفر عینک کهربایی و ۱۱ نفر عینک معمولی بر چشم داشتند. اما علی رغم تعداد کم افراد تحت آزمایش، نتایج آن شکفت انگیز بود.
به طور میانگین، کاهش درجه بیماری افرادی که عینک های کهربایی بر چشم داشتند در "مقیاس درجه بندی شیدایی یونگ" از ۶۰ حدود ۱۴٫۱ بود، در حالی که افرادی که عینک معمولی و شفاف بر چشم زده بودند تنها حدود ۱٫۷ درجه کاهش را نشان دادند.
و جالب تر از همه این است که این نتیجه تنها در طول سه روز به دست آمده بود.
"تن هنریکسن"، رهبر این گروه تحقیقاتی می گوید: من با دیدن تغییرات چشمگیر به وجود آمده در بیماران در آن مدت کوتاه شگفت زده شدم.
اگر چه ما برای هیجان زده شدن در مورد این موضوع نباید عجله کنیم و فعلا به مطالعات مستقل بیشتری نیاز است، ولی این روش با توجه به اینکه درمان های دارویی تاثیر قابل توجه و سریعی برای درمان این بیماری ها ندارند، بسیار امیدوار کننده است.
یک روانپزشک آمریکایی به نام "جیمز فلپس" که در این تحقیق نقشی نداشته است می گوید: نتایج این تحقیق خارق العاده است.
اگرچه این تیم تحقیقاتی دقیقا مکانیسم بیولوژکی که باعث این بهبودی شده است را بررسی نکرده است، ولی تحقیقات قبلی نشان می دهد که جلوگیری از ورود نور آبی به چشم می تواند کیفیت خواب افراد را افزایش داده و در نتیجه سلامت روانی آن ها را بهبود دهد.
در طی چند دهه گذشته، دانشمندان یافته اند که نور آبی توسط یک سلول گیرنده خاص در چشم به نام intrinsically photo-responsive retinal ganglion دریافت می شود.
این گیرنده ها تنها نور آبی را دریافت کرده و مستقیما با هیپوتالاموس، که فعالیت ساعت بیولوژیک بدن را در دست دارد، ارتباط برقرار می کنند. به همین دلیل دانشمندان معتقدند که این سلول ها و نور آبی نقش مهمی در تنظیم الگو های خواب و سوخت و ساز بدن دارند.
عینک های کهربایی از طریق جلوگیری از ورود نور آبی به چشمان که توسط مغز به عنوان نشانه ای از صبح هنگام شناخته می شود، آن را فریب می دهند و در فعالیت مغز تاثیر می گذارند. این کار غده صنوبری مغز را به ترشح ملاتونین تحریک می کند که در خواب انسان تاثیر به سزایی دارد و همه ما به آن نیاز داریم.
این اولین باری نیست که از عینک های کهربایی برای حل مشکل بیماران دو قطبی استفاده می شود. در سال ۲۰۰۹ نیز فلپس و گروه او دریافتند که نیمی از ۲۰ بیمار مبتلای آن ها به اختلال دو قطبی از بی خوابی رنج می برند و به چشم زدن این عینک ها در شب به بهبود وضعیت خواب آن ها کمک زیادی می کند.
یک مقاله منتشر شده در سال ۲۰۰۵ نیز نشان داد که قرار دادن بیماران اختلال دو قطبی در یک اتاق تاریک به مدت ۱۴ ساعت در روز، در رفع تعداد زیادی از علائم روانی آن ها موثر است، ولی قاعدتا نگه داشتن افراد در تاریکی در نیمی از ساعات روز به راحتی به چشم زدن عینک های کهربایی رنگ نیست.
اگر چه هنوز برای تایید این روش درمانی زود است، ولی از آنجایی که حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی در آمریکا دست به خود کشی زده اند و آمار اقدام به خود کشی در افراد مبتلا به این بیماری بسیار زیاد است، ارائه یک روش درمانی جدید بسیار هیجان انگیز است.