تغییر شخصیت انسان در طول عمر
محققان با انجام مطالعاتی دریافته اند که ویژگی های شخصیتی انسان نیز همانند جسم او در طول زمان تغییر می کنند. ممکن است خصیصه های شخصیتی یک فرد در سنین جوانی با سنین کهنسالی او تفاوت زیادی داشته باشند.
به گزارش کلیک ، همانطور که بدن انسان با افزایش سن او، دستخوش تغییراتی می شود، شخصیت او نیز به همین صورت دچار تغییرات زیادی می شود.
نتایج طولانی ترین تحقیقی که در دو مرحله در زمینه بررسی شخصیت افراد انجام شده است، نشان می دهد که شخصیت انسان از سنین طفولیت تا سنین پیری او، دچار تغییرات زیادی می شود. در مقاله ای که مرتبط با این تحقیق تهیه شده است، گفته شده است که بر اساس هر دو مرحله مطالعه، شخصیت افراد در سن ۱۴ و ۷۷ سالگی کاملا متفاوت بوده است.
محققان دانشگاه ادینبرو انگلستان نتایج تحقیقی را که در سال ۱۹۴۷ انجام شده است، مورد تحلیل و بررسی قرار دادند. در این مطالعه ۱۲۰۸ دانش آموز نوجوان ۱۴ ساله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند و از معلمان آن ها خواسته شد شخصیت آن ها را ارزیابی کنند.
در این مطالعه از معلمان خواسته شده است شش پرسشنامه مجزا از یکدیگر را که در مورد شش خصیصه شخصیتی بود، تکمیل کنند. این شش خصیصه شامل اعتماد به نفس، مقاومت در برابر مشکلات، ثبات خلق و خو، وجدان، اصالت و تمایل به برتری می شد.
پس از تکمیل پرسشنامه ها، نتایج به یک رده بندی کلی برای یک خصیصه اصلی و اساسی به نام "شاخص قابلیت اعتماد" تبدیل شدند. این خصیصه با وجدان قابل مقایسه است.
محققان دانشگاه ادینبرو تصمیم گرفتند پس از گذشت مدت زمانی بیش از ۶۰ سال، دوباره شخصیت این افراد مورد آزمایش را بررسی کنند. آن ها موفق شدند با ۶۳۵ دانش آموزانی که در سال ۱۹۴۷ مورد آزمایش قرار گرفتند، دوباره تماس بگیرند و از بین آن ها، ۱۷۴ نفر حاضر شدند دوباره با محققان همکاری کنند.
از این افراد که متوسط سن آن ها ۷۶٫۷ سال بود، خواسته شد که خود را با شش خصیصه شخصیتی مذکور ارزیابی کنند و یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده خود را نیز تعیین کنند تا او هم آن ها را بر اساس این شش خصیصه ارزیابی کند. لازم به ذکر است که افراد در این مرحله از بررسی از نظر سلامت روانی هم مورد ارزیابی قرار گرفتند. این بارهم نتایج همانند مطالعه گذشته به یک امتیاز کلی برای سنجش "قابلیت اعتماد" تبدیل شد.
محققان پس از انجام مرحله دوم مطالعه به این نتیجه رسیدند که هیچ همبستگی مثبتی بین رده بندی های مرتبط با ویژگی های شخصیتی در سنین نوجوانی و پیری وجود ندارد که به اندازه کافی قوی باشد و بتوان بر اساس آن به یک رابطه معنادار بین این دو رده بندی متفاوت دست یافت.
محققان در ادامه گفته های خود افزودند که آن ها در ابتدا این فرضیه را مطرح کردند که در این مطالعه به شواهدی دست خواهند یافت که نشان می دهند شخصیت این افراد تا مدت زمانی بیش از ۶۰ سال پایدار باقی خواهد ماند؛ اما در نتایج به دست آمده از این تحقیق، هیچ نوع همبستگی مثبتی که بتواند این فرضیه را به اثبات برساند، وجود نداشت.
حتی زمانی که اعضای تیم تحقیقاتی این نتایج را در یک مدل پیچیده قرار دادند و تاثیرات ناشی از رده بندی های خاص را نیز مورد ارزیابی قرار دادند، هیچ نتیجه خاصی مشاهده نکردند. آن ها تنها در مورد دو خصیصه وجدان و ثبات خلق و خو، به یک همبستگی با پایداری بسیار کم از سن ۱۴ سالگی تا ۷۷ سالگی افراد، دست یافتند و در مورد سایر خصیصه ها، هیچ نوع همبستگی مشخصی مشاهده نشد.
نتایج به دست آمده از این دو تحقیق محققان را شگفت زده کرد؛ زیرا قبلا محققان با مطالعه برخی از افراد به این نتیجه رسیده بودند که ثبات شخصیتی افراد از سنین کودکی تا سنین میانسالی و از سنین میانسالی تا سنین پیری، ادامه پیدا می کند.
اما محققان دانشگاه ادینبرو این موضوع را مطرح کردند که به دلیل اینکه در فواصل زمانی کوتاه مدت، تغییرات کمی از نظر شخصیتی در افراد ایجاد می شود، ممکن است مطالعاتی که خصیصه های شخصیتی انسان را فقط در بخشی از عمر انسان بررسی می کنند، تصویر درستی از این موضوع ارائه ندهند.
محققان در تکمیل این گفته خود، این گونه توضیح دادند:
افزایش سن انسان در کوتاه مدت باعث نمی شود ویژگی های شخصیتی او ثبات خود را از دست بدهند و حتی ممکن است این ثبات در سنین بزرگسالی بیشتر شود؛ اما هر چقدر فاصله زمانی بین ارزیابی خصیصه های شخصیتی بیشتر شود، رابطه ضعیف تری بین آن ها مشاهده می شود؛ بنابراین با بررسی نتایج دو مرحله مطالعه انجام شده توسط آن ها که با فاصله زمانی ۶۳ سال از یکدیگر صورت گرفته اند، می توان فهمید که به سختی رابطه ای بین این ارزیابی وجود دارد.
در این میان چند نکته وجود دارد که باید به آن ها اشاره کنیم. اول اینکه هر دو مطالعه در مقیاس کوچکی انجام شده اند و تنوع گسترده ای از افراد در آن ها مورد بررسی قرار نگرفته اند. دومین نکته این است که در آزمایش اصلی به دانش آموزان اجازه داده نشده است خود آن ها خود را بر اساس خصیصه های شخصیتی مورد بررسی، ارزیابی کنند و این کار بر عهده معلمان آن ها گذاشته شده است.
در مرحله دوم نیز مطالعه نیز نقایصی وجود داشته است؛ مثلا ممکن است خود افراد به دلیل تعصبی که نسبت به خود داشته اند و یا مساله ای دیگری، نتوانسته اند اطلاعات دقیقی از ویژگی های شخصیتی خود در اختیار محققان قرار دهند.
همچنین موضوع دیگری که وجود دارد این است که محققان فقط به دنبال کشف رابطه ای بین ویژگی های شخصیتی در دو فاصله زمانی بوده اند و اصلا به دنبال دلایلی که می توانند مسبب تغییر شخصیت انسان در طول عمر باشند، نبوده اند؛ بنابراین برای اینکه بتوانیم نتایج این تحقیقات را به درستی درک کنیم، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
از سویی دیگر مطالعه ای در سال ۲۰۱۴ در آلمان انجام شد که ۲۳۰۰۰ نفر در آن مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج این تحقیقات نشان داد که میزان تغییر ویژگی های شخصیتی انسان ها در سنین پیری با تغییر این ویژگی ها در افراد جوان یکسان است.
نتایج این آزمایشات نشان داد که ویژگی های شخصیتی ۲۵ درصد از شرکت کنندگان بعد از سن ۷۰ سالگی، دستخوش تغییرات زیادی شده است.
طبق گفته محققان آلمانی، تغییر ویژگی های شخصیتی در افراد مسن بر خلاف افراد جوان، با الگوی خاصی انجام نمی شود؛ چنانچه دانش مندان بتوانند ثابت کنند که ویژگی های شخصیتی ما در طول عمرمان تغییر می کند، باید به دنبال دلایل این اتفاق نیز باشند.
این تحقیقات می توانند بیانگر این موضوع باشند که تنها سلول های بدن ما در طول زمان تغییر نمی کنند و تفکر، رفتار و عواطف ما نیز با گذشت زمان دستخوش تغییر می شوند.