ارجاع طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی به چه معناست؟

سرانجام پس از ۸ ماه کشمکش موافقان و مخالفان در بیرون و درون مجلس، طرح صیانت از فضای مجازی برای تعیین تکلیف نهایی به شورای عالی فضای مجازی واگذار شد.

حاشیه‌ها و جنجال‌های ایجاد شده، در نهایت تصمیم نمایندگان برای ارجاع طرح به این نهاد فرادستی را با حضور روسای سه قوه، جمعی از وزرای کابینه و فرماندهان ارشد نظامی و انتظامی به همراه داشت.

طرحی که به‌طور خلاصه بر اساس نسخه منتشر شده اسفندماه۱۴۰۰، تهیه و تصویب ضوابط مدیریت ترافیک داخلی و خارجی فضای مجازی کشور و صدور مجوز برای هرگونه فعالیت و کسب‌وکار در فضای مجازی را در حوزه صلاحیت «کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی» و شورای عالی فضای مجازی قرار می‌دهد.

نامه قالیباف به رئیس شورای عالی فضای مجازی

ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفت‌وگو با همشهری‌آنلاین خبر داد که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، در نامه‌ای به رئیس شورای عالی فضای مجازی درخواست کرده که دولت و شورای عالی فضای مجازی، سیاست‌های کلان مربوط به فضای مجازی را مشخص کنند.

فیروزآبادی درباره اهمیت این درخواست از شورای عالی فضای مجازی معتقد است: «مدت زیادی است که طرح مربوط به فضای مجازی در مجلس محل بحث و بررسی است و بین کمیسیون‌ مشترک و صحن در تردد است. هیئت رئیسه مجلس هم ورود کرده و تاکنون جلسات زیادی تشکیل شده که همه نشان می‌دهد مجلس به آرای عمومی جامعه اهمیت می‌دهد و نسبت به آن بی‌تفاوت نیست. برای همین به‌دنبال آن هستند که طرح مذکور علاوه بر مشروعیت قانونی، معقولیت اجتماعی هم داشته باشد.»

وی تاکید کرد‌:‌ «نامه و درخواست اخیر رئیس مجلس در راستای کسب معقولیت اجتماعی است و نظرشان این است که شورای عالی به‌عنوان شورای سیاست‌گذار کمک کند. ما هم امیدوار هستیم که خروجی مجموع این تلاش‌ها به مصلحت مملکت ختم شود و رضایت جامعه هم جلب شود.»

دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره نحوه رسیدگی به درخواست مجلس افزود: «در نخستین جلسه‌ پیش روی شورای عالی فضای مجازی، درخواست مربوطه بررسی خواهد شد. ما در شورای عالی به دنبال تعیین سیاست‌های کلان هستیم و امیدواریم که در پی این کار، نظر متخصصان و مردم را جلب کنیم. نظر ما این است که طرح جامعی ارائه شود که همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... فضای مجازی را پوشش دهد. ما سیاست‌ها را طوری تنظیم خواهیم کرد که بر اساس آن خلاهای قانونی در فضای مجازی یا ابعادی که نیاز به اصلاح قانون است مشخص و توسط دولت و یا مجلس اعلام شود.»

فیروزآبادی ادامه داد: «بعد از بررسی سیاست‌های کلان، طرح را به مجلس برمی‌گردانیم و سرانجام خود مجلس تصمیم خواهد گرفت که سیاست‌ها را به چه نحوی اجرا کند.»

طرح موسوم به صیانت از فضای مجازی پس از سه بار تغییر نام، به شکل «طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» درآمد؛ ابتدا اختیار آن به‌ صورت اصل ۸۵ قانون اساسی به یک کمیسیون مشترک داده شد و سپس با انتقادات صورت‌گرفته، بار دیگر به صحن مجلس بازگردانده شد و در آخرین تصمیم به شورای عالی فضای مجازی ارجاع شد.

بیشتر بدانید: اعلام موافقت دولت با طرح صیانت به گفته نایب‌رئیس این کمیسیون

گفت‌وگو درباره سرنوشت طرح صیانت در مجلس

در ادامه گفت‌وگوی همشهری را با علیرضا سلیمی، نماینده محلات و عضو هیئت‌رئیسه مجلس، درباره روال و سرنوشت طرح در مجلس می‌خوانید:

ارجاع طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی بر چه مبنایی است و چطور دنبال می‌شود؟

شورای عالی فضای مجازی در این رابطه مسئولیت دارد و باید به‌صورت کتبی نظراتش را برای مجلس بفرستد. اینکه عده‌ای کنار گود بنشینند، نمی‌شود. این بحث ملی است. از طرف دیگر اسم این طرح صیانت نیست. بحث سر این است که برای فضای مجازی قانون می‌خواهیم؛ اینکه می‌گویند «صیانت» ظلم است و اتهام بزرگی است که دارد امروز زده می‌شود. واقعا مجلس به‌دنبال محدودسازی فضای مجازی نیست و این دروغ بزرگی است که به‌خورد مردم و افکار عمومی داده می‌شود. بحث سر این است که اگر کسی در فضای مجازی کلاهبرداری کرد، برایش قانون داریم یا نداریم؟

بدون قانون که نیست؛ به‌نظر ضوابطی وجود دارد.

کجا درباره کلاهبرداری قانون داریم؟

بالاخره نهادهایی هستند که نظارت می‌کنند.

نه؛ قانون داریم یا خیر؟

قانون مشخصی با این نام که شما می‌گویید خیر، ولی چه ارتباطی با طرح صیانت دارد؟

بحث همین است. اگر کسی کلاهبرداری کرد و در فضای مجازی پولشویی کرد، قانون داریم؟

برای پولشویی مثلا یکی از لوایح FATF ناظر به همین مسئله بود که تصویب و تأیید هم شد.

در فضای مجازی چطور؟

خیر.

آیا قانون می‌خواهد یا نه؟

برای این‌ها خیلی هم خوب است. بله؛ ولی آیا معتقدید مفاد طرح صیانت برای جلوگیری از پولشویی و کلاهبرداری در فضای مجازی است؟ کارشناسان می‌گویند مفاد طرح چیزی که شما می‌گویید، نیست.

متأسفانه مسیر را به سمتی منحرف کردند که مثال همان جمله است که می‌گویند «گر تو ببینیش نشناسیش باز»؛ یعنی به سمت‌وسویی بردند که آدم نمی‌داند چه بگوید. بحث سر این است که فعالیت در فضای مجازی قانونمند شود؛ نه بحث محدودیت مطرح است و نه بحث بگیر و ببند.

اگر معتقد به طرح بودید، چرا به شورای عالی فضای مجازی ارجاع شد؟

چون شورای عالی فضای مجازی یک شورای کارشناس و متخصص است؛ باید نظرات آن‌ها را داشته باشیم. آن‌ها حتما باید در این حوزه ورود کنند.

چرا قبلا نظر شورای عالی فضای مجازی جلب نشده بود؟

دیگر خودشان باید جواب دهند. شورای عالی فضای مجازی که با هیچ‌کس مشکلی ندارد. اگر چیزی از ناحیه دوستان به‌دست مجلس برسد، حتما بررسی می‌کنیم؛ نه اینکه حتما تصویب کنیم. این دیگر حق نمایندگان است.

أیا این کار روال است که طرح مجلس به شوراهای عالی ارجاع شود؟

موضوع این است که با توجه به اینکه تا الان فضای مجازی قانون نداشته، ما باید فعالیت در این حوزه را قانونمند کنیم. خود شما هم به صراحت اعلام کردید که قانون می‌خواهد. ما در این بحث مشترک هستیم. من کسی را در کشور سراغ ندارم که امروز مخالف این باشد که فضای مجازی نیاز به قانون دارد. هیچ مخالفی ندارد. یک نگرانی‌هایی درباره محدودیت بود که اصلا چنین قصدی در این ارتباط وجود ندارد. واقعیت این است که بنده هیچ فردی را ندیده‌ام که این طرف دنبال محدودسازی فضای مجازی باشد.

در نهایت طرح بر اساس چه روالی طی می‌شود؟ آیا شورای عالی فضای مجازی دوباره باید طرح را به مجلس برگرداند؟

این دیگر با شورای عالی فضای مجازی است. نمی‌دانیم شورای عالی فضای مجازی می‌خواهد چه‌کار کند. اگر شورای عالی فضای مجازی چیزی در قالب لایحه برای قانون‌گذاری به مجلس بدهد، آن را بررسی می‌کنیم.

پس شما دیگر تصمیمی درباره این طرح در مجلس نمی‌گیرید؟

نه؛ من چنین چیزی نگفتم. این بدان معنا نیست که مجلس ورود پیدا می‌کند یا نمی‌کند. اینجا مجلس فعلا ساکت است. شما برداشت خودتان را از حرف من می‌گویید.

تنها می‌خواهم روال و ادامه بررسی طرح را بدانم. اینکه اصل هشتادوپنجمی طرح برداشته شد و به صحن آمد، آیا تا یک‌ماه آینده تعیین‌تکلیف می‌شود؟

نه؛ در این بحث هم سکوت می‌کنیم.

منبع: همشهری‌آنلاین

همچنین بخوانید: برای طرح صیانت کمیسون جدید تشکیل نمی‌شود