چقدر درباره رمان هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود نوشته کاترین لیسی می دانید؟

الیریا راوی کتاب، گوشة امن خانه‌اش را در منهتن ترک می‌کند به جای اینکه بماند و شاهد ویرانی زندگی‌اش باشد از خانه، زندگی، نزدیکان و کشورش فرار می‌کند. او نه‌تنها به دنبال جدایی از شوهرش است بلکه می‌خواهد از همه چیز جدا شود؛ از گذشته‌اش، خاطرات و تخیلات و ترس‌هایش. در این کتاب زنی را می‌بینیم که عمدتاً تنهاست و افکار و خاطراتش را غربال می‌کند، جستجویش بیشتر تاریک و شخصی است. نویسنده برای تعریف داستان راوی اول شخص را انتخاب کرده است و خواننده در شروع کتاب به درون مغز زنی که دچار فروپاشی عصبی شده برده می‌شود و تنها چیزی که می‌داند این است که شرایط فعلی راوی، بسیار پیچیده و سخت است و او مدام در حال بازجویی خودش است. شاید بتوان گفت که این کتاب سفرنامه‌ای بسیار صمیمی از سفرهای درونی و بیرونی راوی است. در واقع سبکی که کاترین لیسی در داستانش دنبال می‌کند سبک ساموئل بکتی است اما او سبک منحصر‌به‌فرد خود را در روایتش به کار برده و تنها تقلید صرف از بکت نکرده است. لیسی در این کتاب نثری رمانتیک و شاعرانه دارد. شاید این کتاب دردناک باشد اما همچنین جاهایی از اثر رگه‌هایی از طنز دیده می‌شود و عنصر غافلگیرکنندگی در جای جای کتاب وجود دارد.

رمان «هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود» لیسی اولین اثر این داستان‌نویس امریکایی است اما بسیار خوش‌ درخشید و مورد تحسین بسیاری از منتقدان و مجلات و روزنامه‌ها قرار گرفت. نیویورک تایمز نثر این کتاب را «رؤیایی و در عین حال خشن» خواند. مجلة تایم اوت آن را «قطعاً بهترین کتاب سال» نامید. این اثر همچنین در فهرست بهترین کتاب‌های سال 2014 نیویورکر قرار گرفت. لس‌آنجلس تایمز هم در نقدی کاترین لیسی را قطعاً «یکی از نترس‌ترین رمان‌نویسان حال حاضر» توصیف کرد.

اولین کتاب لیسی که با اقبال جهانی هم مواجه شد، غیر از زبان فارسی به زبان‌های آلمانی، اسپانیایی،ایتالیایی، فرانسوی و هلندی نیز ترجمه شده و در فهرست نهایی جایزة داستانی «شیرهای جوان کتابخانة عمومی نیویورک» قرار گرفت. لیسی در سال 2016 جایزه وایتینگ را برای این کتاب گرفت.

مروری بر رمان هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود

الیریا بدون اینکه به کسی چیزی بگوید، ناگهان شوهر و زندگی‌ عادی‌اش را در منهتن رها می‌کند و با بلیتی یک‌طرفه به آن سوی دنیا، نیوزیلند سفر می‌کند تا از یکنواختی زندگی روزمره و غم‌و اندوه پس از خودکشی خواهرش فرار کند. او در نیوزیلند رفتارهای بی‌پروایی می‌کند، هیچ‌هایک می‌کند و سوار ماشین‌ غریبه‌ها می‌شود، در جاهای دورافتاده و آلونک‌های متروک می‌خوابد. او چنان در غم خودش غوطه‌ور است که حتی این کشور عجیب‌وغریب به چشم او نمی‌آید و در عین حال خواننده هم با راوی همدل شده و زیبایی‌های این کشور را نمی‌بیند. الیریا آن‌قدر پیچیده عمل می‌کند که غریبه‌ها، بارها و بارها وحشت او را با شجاعت اشتباه می‌گیرند. وقتی درنهایت به شوهر و مادرش زنگ می‌زند واکنش‌های آن‌ها به جای اینکه او را تحریک به بازگشت کند، باعث می‌شود که به تلاش‌هایش برای ناپدید شدن ادامه دهد که البته در ادامه می‌بیند تمام این تلاش‌هایش برای فرار و ناپدید شدن کاملاً بیهوده است.

در طول این سفر درونی و بیرونی، کم‌کم داستانی که الیریا با خود حمل می‌کند بیرون می‌آید: خودکشی خواهرش. درد مشترکی که او و شوهرش را به هم نزدیک کرد و دردهای انفرادی که آن‌ها را از هم دور کرد.

الیریا که درگیر احساس ترس،‌ اضطراب و بی‌تفاوتی است، تاریکی که در اعماق وجودش نهفته است آشکار می‌کند. شاید بزرگ‌ترین تراژدی که راوی در کتاب به آن پی می‌برد این باشد که هر چقدر هم از زندگی قدیمی‌اش دور شود هرگز نمی‌تواند از خودش فرار کند. پارانویای الیریا و ترس‌های روانی‌ و مشکلات روانی‌اش تم اصلی کتاب است ـ اینکه چطور آسیب عاطفی را در رابطه می‌توان ترمیم کرد و اینکه در نهایت تنهایی پدیده‌ای است جهانی.

دربارة نویسندة کتاب هرگز هیچ‌کس گم نمی‌شود

کاترین لیسی نویسندة امریکایی متولد 1985 است. «هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود» اولین رمان این نویسنده توسط انتشارات فرار، اشتراوس و ژیرو منتشر شد. نام این کتاب برگرفته از یکی از شعرهای جان بریمن شاعر و محقق امریکایی به نام «آهنگ رؤیایی 29» است. بعد از انتشار این کتاب، لیسی در سال 2017 یکی از «بهترین رمان‌نویسان جوان امریکایی گرانتا» نام گرفت و دومین رمانش با نام جواب‌ها نیز در همین سال منتشر شد. این کتاب نیز نقدهای مثبتی دریافت کرد و باعث شد او را با دان دلیلو یکی از چهار نویسندة برتر زمانه‌اش که بیش از 25 جایزة معتبر جهانی را برده و مارگارت اتوود نویسندة معروف کانادایی که بیش از پنجاه جایزة جهانی ادبیات را از آن خود کرده، مقایسه کنند. لیسی در مصاحبه‌ای که با مجلة ووگ داشت گفت: «حتی به‌عنوان فردی که "هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود" را نوشته واقعاً نمی‌توانم اصلاً از طرف او صحبت کنم. این متن از آن نوع متن‌هایی است که از شخصی باقی مانده است و آن شخص دیگر وجود ندارد. این موضوع هم خیلی ناراحتم می‌کند و هم به من آرامش می‌دهد چون اینکه شما که هستید و چه فکر می‌کنید خیلی سریع ناپدید می‌شود.»

رمان «پیو»(Pew) این نویسنده در سال 2020 منتشر شد و آخرین اثر کاترین لیسی با نام «بیوگرافی ایکس» (Biography of X.) در سال 2023 منتشر شده است که

دربارة ترجمة کتاب هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود

کتاب «هیچ‌کس هرگز گم نمی‌شود» با ترجمة ملیحه بهارلو از سوی نشر چشمه منتشر شده است.

این مترجم که در زمینة شعر، ادبیات داستانی و نمایشنامه ترجمه می‌کند، پیش از این کتاب‌های «هیچ چیز دوبار اتفاق نمی‌افتد» سروده ویسواوا شیمبورسکا و «اوهام یک مهاجر» سرودة کارلوس‌ دروموندد آندراده، مجموعه داستان «اتاق تاریک» اثر تنسی ویلیامز از سوی نشر چشمه و «زندگی واقعا همین بود؟» سروده راجر واترز و نمایشنامة «چگونه تاریخچه کمونیسم را برای بیماران روانی توضیح دهیم؟» نوشته ماتئی ویسنی‌یک از سوی نشر کتاب فانوس را منتشر کرده است. برای خرید کتاب با قیمت مناسب می توانید از وب سایت بنوبوک اقدام کنید.