نقش بانک مرکزی در نوسان ارزی اخیر | مردم نگران دارایی‌هایشان هستند
یک کارشناس امور بانکی و ارزی با اشاره به نقش بانک مرکزی در نوسان ارزی اخیر، دلایل گرایش مردم به خرید ارز را تشریح کرد.
احمد مجتهد در گفت‌وگو با ایلنا درباره رشد نرخ دلار و عبور آن از 30 هزار تومان و واکنش بازار ارز به روند مذاکرات وین اظهار داشت: «در این شرایط اقتصادی مردم به دنبال این هستند که سرمایه خود را به سمت بازاری که سودآوری بیشتری دارد، هدایت کنند و انتظارات مردم نسبت به بازارها یکسان نیست. در شرایطی که نسبت به بورس خوش‌بینی وجود ندارد و بازار مسکن هم در دوره رکود قرار دارد، مردم بین ورود به بازار طلا و ارز تصمیم می‌گیرند.»
وی ادامه داد: «با توجه به تورم بالای 40 درصد مردم نگران ارزش دارایی‌های خود هستند و در شرایطی که بانک در بهترین حالت سود 18 درصدی به سپرده‌های بانکی اختصاص می‌دهد، مردم ترجیح می‌دهند سرمایه خود را وارد بازار ارز کنند تا سودآوری بیشتری داشته باشند.»
این کارشناس امور بانکی و ارزی تأکید کرد: «نرخ ارز تابع عرضه و تقاضاست و در حال حاضر اگر نگاهی به کشور ترکیه داشته باشیم، می‌بینیم که چند روز گذشته 8 لیر برابر با یک دلار بود، امروز بیش از 13 لیر در برابر یک دلار است. به عبارت دیگر در هر کشوری بازار ارز بر اساس میزان عرضه و تقاضا حرکت می‌کند.»
مردم به مذاکرات خوش‌بین نیستند
وی با بیان اینکه بخشی از نوسان قیمتی در بازار ارز به سیاست‌های اقتصادی دولت، انتظارت مردم از درگیری‌های سیاسی و اقتصادی و شرایط بین‌المللی برمی‌گردد، گفت: «درحالی‌که در ابتدای دولت امیدهایی به احیای برجام بود، اما با مواضع کشورها در ادامه مذاکرات احساس بدبینی نسبت به روند مذاکرات وین در کشورمان به وجود آمد و بازار ارز به آن واکنش نشان داد. مردم و بازار این احساس را پیدا کرده‌اند که قرار نیست مذاکرات برجام به این زودی‌ها به نتیجه برسد.»
مجتهد افزود: «بنابراین در این شرایط بالا رفتن نرخ ارز یک امر و واکنش طبیعی است و مردم با تورم بیش از 40 درصد ترجیح می‌دهند به بازار ارز مراجعه کنند؛ در نتیجه تقاضا بالا می‌رود. بانک مرکزی به عنوان نهاد متولی و ناظر زمانی می‌تواند این بازار را کنترل کند که منابع کافی برای تنظیم عرضه و تقاضا در این بازار داشته باشد. اما در شرایط فعلی به نظر می‌آید بانک مرکزی منابع و اراده لازم را برای اینکه بتواند از طریق عرضه بیشتر ارز، نرخ برابری را در بازار آزاد کاهش دهد، ندارد.»
نقش تصمیمات بانک مرکزی در گرانی ارز
این کارشناس امور بانکی و ارزی گفت: «به همین دلیل شاهد اجرای محدودیت‌های جدید از سوی بانک مرکزی هستیم که یکی از این محدودیت‌های اعمال شده در هفته گذشته، مربوط به ارز مسافری بود. از این رو کسانی که نیاز به ارز دارند اما مسافر نیستند، باید نیاز ارزی خود را از بازار آزاد تأمین کنند. بنابراین شاهد افزایش تقاضا در بازار آزاد هستیم، آن هم در شرایطی که منابع ارزی کشورمان محدود است.»
وی با تأکید بر اینکه محدودیت‌های ارزی بانک مرکزی از هفته گذشته به بازار سیگنال داد و این شرایط بازار قابل پیش‌بینی بود، اظهار داشت: «هرچه محدودیت‌ها از سوی بانک مرکزی افزایش بیابد، قیمت در بازار آزاد بالاتر می‌رود و دقیقا هم این اتفاق در بازار آزاد رخ داد.»
مجتهد درباره روند حرکت نرخ ارز در بازار آزاد هم گفت: «بازار ارز تحت‌تأثیر شرایط اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی واکنش نشان می‌دهد و هرچه تخصیص ارز با محدودیت‌های بیشتری مواجه شود و شاهد کاهش درآمدهای ارزی باشیم، به طور قطع باید منتظر افزایش تقاضا و رشد قیمت‌ها در بازار ارز باشیم. در حال حاضر شاهد افزایش فاصله بین قیمت ارز صرافی با ارز بازار هستیم. باید بانک مرکزی این شرایط را مدیریت کند و اجازه ندهد سفته‌بازان از این وضعیت سوءاستفاده کنند.»