همه زشت و زیباهای فضای مجازی در انتخابات آمریکا
انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بالاخره پس از کش و قوس های زیاد و با نتیجه ای خارق العاده و دور از انتظار اغلب تحلیل گران، یعنی پیروزی دونالد ترامپ به پایان رسید.
در این بین اتفاقات کوچک و بزرگ بسیاری بودند که بر نتایج این انتخابات تاثیر گذاشتند؛ اما شاید جالب ترین اتفاق را بتوان شکست روزنامه ها و رسانه های سنتی در برابر قدرت رو به افزایش رسانه های اجتماعی و فضای مجازی دانست.
کلیک - به اعتقاد کارشناسان، فیسبوک در این زمینه بیشترین تاثیر را داشته است. نزدیک به صد و هفتاد میلیون آمریکایی عضو این شبکه اجتماعی هستند که هر ثانیه اطلاعات و اخبار مورد توجه خود را دریافت و اشتراک گذاری می کنند.
در حالی که اکثر مطبوعات سنتی (حتی برخی مطبوعاتی که در گذشته از جمهوری خواهان حمایت می کردند) به صورت یک پارچه حمایت خود را از جناح رقیب ترامپ یعنی دموکرات ها و هیلاری کیلینتون اعلام کرده و تلاش خود را برای پیروزی او به کار گرفته بودند، شبکه های اجتماعی اینترنتی نقش پر رنگ خود را با قاطعیت اثبات کرده و عامل بزرگ پیروزی ترامپ بودند. آن هم در شرایطی که بخش بزرگی از هم حزبی های او هم اعلام کردند به ترامپ رای نخواهند داد!
این تاثیر بزرگ بار دیگر اهمیت فضای مجازی به خصوص شبکه های اجتماعی را برای سیاستمداران و رهبران فکری دنیا روشن کرد. فضا در توییتر البته تقریبا نا آرام تر از فیسبوک بود و کاربران طرفدار هر دو حزب سعی می کردند با مطرح و ترند کردن هشتگ های مورد نظر خود، قدرت را در این شبکه محبوب فعالان رسانه ای در دست بگیرند.
در ایران هم علیرغم مسدود بودن دسترسی به این دو شبکه اجتماعی، کابران بسیاری پیگیر رقابت تنگاتنگ دو نامزد انتخاباتی بودند. اغلب کاربران فارسی زبان هم با عقیده به تاثیر انتخابات آمریکا بر شرایط جهان، سعی می کردند نظرات خود را بیان کنند. این بحث در کنار تعداد بسیار بالای فارسی زبانان مقیم آمریکا، اهمیت این موضوع را برای کاربران ایرانی دو چندان می کرد. یکی از مواردی که خیلی مورد توجه کاربران ایرانی به ویژه در توییتر قرار گرفت، مناظره های دو کاندیدا و حرف های رد و بدل شده آن ها بود. البته فضای توییتر نسبتا به سمت هلاری کلینتون و دموکرات ها متمایل بود.
اما اتفاقی که بعد از اعلام نتایج انتخابات در شبکه های اجتماعی به خصوص در اینستاگرام رخ داد، بحث طویل و درازی است که در مدت زمانی کوتاه چندین بار تکرار شده است و متاسفانه به نظر می رسد با همه نتایج منفی که برای جامعه ایرانی در سطح بین الملل دارد جلوگیری از آن در حال حاضر امکان پذیر نیست. البته اگر بخواهیم راه حال پاک کردن صورت مسئله و فیلترینگ اینستاگرام را از لیست حذف کنیم؛ که به صورت قطعی راه حل خوبی نیست.
حمله کامنتی کاربران ایرانی به صفحات مجازی خانواده ترامپ در اینستاگرام بار دیگر این مسئله را مطرح می کند که چرا عده ای سعی می کنند از هر اتفاقی بدون در نظر گرفتن عواقب آن برای مردم جامعه برای سرگرمی خود استفاده کنند و اصولا قراردادن کامنت در صفحه اشخاصی که حتی آشنایی سطحی هم با زبان فارسی ندارند چه دلیلی می تواند داشته باشد؟
اگر بخواهیم آن را یک اعتراض آنلاین در نظر بگیریم (که البته نشانه ای از اعتراض در کامنت ها دیده نمی شود) دو سوال به وجود می آید: اول اینکه انتخاب رییس جمهور یک کشور دیگر در حالی که هنوز هیچ وظیفه ای را بر عهده نگرفته است و کاری را به ضرر ما انجام نداده است به چه منظور انجام می شود؟ و دوم اینکه آیا راه های بهتر و معقول تری برای انجام این اعتراض آنلاین وجود ندارد؟
این اتفاق و موضوعاتی نظیر این، اهمیت گنجانده شدن کورس های آموزشی فرهنگ استفاده از تکنولوژی را در دوره های تحصیلی بیشتر از قبل مشخص می کند که امیدواریم مسئولین با دقت و همت بیشتری به دنبال آن باشند تا بیش از این سرمایه های مملکتی درگیر خرید سخت افزار و نرم افزارهای غیر کاربردی فیلترینگ نشود.