احتمالاً ماه عامل زلزله های زمین است

به گزارش کلیک، تحقیق جدیدی در ژاپن بر سر این مسئله صورت گرفته که نشان می‌دهد قویترین زمین‌لرزه‌ها در زمان ماهِ کامل یا ماهِ نو رخ می‌دهند؛ دو وضعیتی از ماه که بیشترین میزان جزر و مد را در زمین به وجود می‌آورند.

دانشمندان دانشگاه توکیو سه دیتابیس گوناگون را در رابطه با اطلاعات ثبت شده زمین‌لرزه‌های صورت گرفته در طول بیست سال اخیر بررسی کردند، اطلاعات ثبت شده جهانی به علاوه داده‌های ثبت شده از زمین‌لرزه‌های ژاپن و کالیفرنیا. در این تحقیق جدید تمرکز محققان بیشتر بر روی اطلاعات زلزله‌های بیش از ۵٫۵ ریشتر بوده است.

با تمرکز بر روی روز چهارم و اوج رخداد تیمِ محقق به این نتیجه رسیدند که بزرگترین زمین‌لرزه‌ها اغلب در زمان ماه کامل یا ماه نو صورت گرفته‌اند.

در این دو حالت از موقعیت جغرافیاییِ ماه، هر سه‌یِ زمین، خورشید و ماه در یک راستا قرار گرفته و جاذبه ماه بر روی زمین در بیشترین میزان خود می‌باشد.

دانشمندان مدت‌ها بر روی کاغذ و با استدلال‌های ریاضی و فیزیک این پدیده را پیش‌بینی کرده بوده‌اند اما به نظر می‌رسد اقدام محققان ژاپنی به صورت شهودی این پدیده را اثبات کرده است.

شماری از قوی‌ترین زمین‌لرزه‌ها در طول دو دهه اخیر-از جمله زلزله سوماترا در اندونزی به سال ۲۰۰۴ با قدرت ۹٫۳ ریشتر، مایلِ شیلی به سال ۲۰۱۰ با قدرت ۸٫۸ ریشتر و توکو-اُکیِ ژاپن در سال ۲۰۱۱ و با قدرت ۹٫۰ ریشتر-دقیقا در زمان بیشترین جزر و مدهای حاصل از جاذبه ماه رخ داده‌اند.

جمعا، ۹ از ۱۲ زمین‌لرزه قدرتمند ثبت شده در طول این مطالعه-آن‌هایی که بیش از ۸٫۲ ریشتر بوده‌اند-در زمان ماه کامل یا ماه نو رُخ داده‌اند.

جالب است بدانید گروه محقق در رابطه با زلزله‌های ضعیف و جزر و مدها ربطه نزدیکی پیدا نکردند، گرچه مطالعات حاکی از آن است که با افزایش میزان جزر و مدها قدرت زمین‌لرزه‌های ثبت شده نیز افزایش یافته است.

اما تحقیقات صورت گرفته به وسیله محققان آمریکایی به ربطه نزدیکی بین زلزله های کوچک(حدود ۱ ریشتر) و موقعیت ماه انجامید.

مطالعه صورت گرفته توسط این تیمِ آمریکایی به رهبریِ نیکولاس وَن اِلست در US Geological Survey مشخص می‌کند که زمین‌لرزه‌های ضعیف دقیقا در زمان گذر از ماه نو به ماه کامل صورت گرفته‌اند.

با وجود اینکه هنوز به قطع نمی‌دانیم زمین‌لرزه‌ها چگونه به وجود می‌آیند اما، دانشمندان بر این عقیده‌اند که دلیل اصلی، توالیِ یک سری رویدادها است، شکست کوچکی که به گسیختگیِ بزرگِ زیرزمینی می‌انجامد.

با کنار هم قرار دادن این دو مطالعه اخیر به نظر می‌رسد جزر و مدهای حاصل از ماه به زمین‌لرزه‌های ضعیف و گاهی وقت‌ها با کنار هم قرار گرفتن عوامل دیگر به مخرب‌ترین‌ها می‌انجامد.

دانشمندان در Nature Geoscience اینگونه توضیح می‌دهند: اینطور که معلوم است لرزش قطعه سنگ کوچکی با شرایط حاصل از جزر و مدهای ماه به زلزله‌هایی قدرتمند ختم می‌شود.

در آزمایشگاه مشاهده شد، داستان به سادگیِ لرزش سنگ کوچکی به تنهایی نیست که به لغزش لایه‌های زمین منجر شود، این فرایند شاید ساعت‌ها، روزها و یا حتی بیشتر به طول انجامد تا حادثه بزرگ رخ دهد، حتی تاثیرات جزر و مدی نیز به اندازه‌ای نیستند که به تنهایی جرقه این فرایند را در لحظه بزند.

اما نباید ماه را به تنهایی در توضیح زمین‌لرزه‌های خود مقصر بدانیم، هرچه باشد مشاهدات و تحقیقات صورت گرفته نیز نشان‌دهنده نقش نسبی ماه در این فرایند هستند و شروع فرایند به واسطه تاثیرات ماه صورت نگرفته است.

آن‌چه از همه در شروع زمین‌لرزه‌ها نقش بیشتری دارد حرکت لایه‌های زیرینِ زمین بر روی یکدیگر است، تا زمانی که شکستگی بزرگی در بین آن‌ها صورت گیرد و موجبات به وجود آمدن زمین‌لرزه‌های بزرگ را فراهم کند.

شاید جزر و مدهای مورد بحث تنها یک‌ درصد این فرایند را دست‌خوش تغییر کنند، گرچه گاهی این یک درصد نیز همچون کاه کوچکی بر روی بار سنگینِ یک شتر است که کمرش را خم می‌کند و او را از پای در می‌آورد.