مجازات پخش عکس و فیلم خصوصی در فضای مجازی چیست؟
آیا انتشار و پخش عکس و فیلم شخصی و خانوادگی افراد در فضای مجازی جرم است؟ در صورت وقوع چنین اتفاقی چه عاقبتی در انتظار سوءاستفاده‌گران است و راه‌های شکایت چیست؟
پخش عکس و فیلم خصوصی در چه شرایطی رخ می‌دهد؟
در سال‌های اخیر با رونق روزافزون فضای مجازی، افراد بیشتری به عضویت در شبکه‌های مجازی و فعالیت در آن‌ها روی آورده‌اند. حالا بیشتر افرادی که در شبکه‌هایی چون توییتر، اینستاگرام، فیسبوک و ... عضو هستند، دوست دارند به طور فعالانه در این فضاها حضور داشته باشند و یکی از راه‌های حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی، به اشتراک گذاشتن لحظات مختلف زندگی و عکس‌ها و فیلم‌های شخصی است.
با این حال ذکر این نکته خالی از اهمیت نیست که وقتی جزو دوستان اجتماعی یک شخص می‌شوید و به ویژه وقتی صفحه‌اش قفل یا پرایوت (Private) است و شما را در جمع دوستانش می‌پذیرد، در واقع به این معناست که به شما اعتماد کرده است و محتوایی که در آن صفحه می‌گذارد فقط برای دیدن خود شماست، نه عکس گرفتن از آن به اشتراک گذاشتنش با افراد دیگر.
با این حال تعداد زیادی از پرونده‌های مطرح در محاکم قضایی مربوط به سوءاستفاده از فیلم و عکس‌های خصوصی و خانوادگی افراد است و این موردی است که پلیس فتا را هم بارها نسبت به هشدار درباره سوءاستفاده از این تصاویر واداشته است.
شاید خواندن این مطلب هم برایتان جالب باشد: ابلاغ قضایی جعلی، ترفند جدید کلاهبرداران سایبری + عکس
همچنین گاهی اتفاق می‌افتد که سارقان تلفن همراه بعد از سرقت آن، از تصاویر و فیلم‌های موجود در آن سوءاستفاده می‌کنند و پس از دستیابی به اطلاعات موجود در تلفن همراه یا رایانه شخص، با تهدید به انتشار تصاویر و اطلاعات شخصی اقدام به اخاذی می‌کنند.
در این موارد افراد ناآگاه نسبت به حمایت‌های قانونی، به دلایل متعددی، مثلاً حفظ آبرو و حیثیت خانوادگی، ناچار به باج دادن و شرایط فرد سوءاستفاده‌گر را می‌پذیرند. با این حال باید بدانید که قانون پشتیبان شماست و راه‌های مختلفی را برای برخورد با این سوءاستفاده‌گران در نظر گرفته است.
مجازات پخش عکس و فیلم خصوصی چیست؟
در بحث مجازات پخش عکس و فیلم خصوصی، به دو صورت در قانون جرم در نظر گرفته شده است:
- وقتی کسی اقدام به تغییر یا تحریف و انتشار عکس و فیلم دیگران کند.
- وتقتی کسی فیلم، عکس یا صدای دیگری را بدون رضایت او منتشر کند.
طبق ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۱۳۸۸، هر کس به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگران را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
طبق ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای مصوب سال ۱۳۸۸، هر کس به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
چطور از کسی که عکس و فیلم خصوصی‌مان را منتشر کرد شکایت کنیم؟
مراجعه به پلیس فتا بهترین راه برای شکایت از سوءاستفاده‌گرانی است که اقدام به انتشار یا سوءاستفاده از تصاویر و فیلم‌های شخصی‌تان می‌کنند.
این مطلب را هم بخوانید: توصیه پلیس فتا درباره خرید امن در فضای مجازی
با این حال و قبل از مراجعه برای طرح شکایت، باید دو نکته را در نظر داشته باشید:
- انتشار عمومی تصاویر معمولی دیگران با رضایت خود آن‌ها اصلاً جرم نیست و مجازاتی ندارد.
- در مواردی که انتشار تصاویر جرم است، جرایم یاد شده اصولاً جنبه خصوصی دارد. یعنی فقط در صورت شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب است و اگر صاحب تصاویر شکایت نکند، پرونده تشکیل نمی‌شود و موضوع مسکوت می‌ماند.